http://awenakurd.loxblog.com/ always

صنایع آلومنیوم
پیش بینی

ئاوێنه ماڵپه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ری فه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رهه نگ و هونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ری کوردی

google
گوگلي کوردي
NOW
اين وبلاگ را صفحه خانگي خود كنيد! ذخيره كردن صفحه! اضافه کردن اين وبلاگ به علاقه منديها! لينک RSS
Blog Categories
Follow M.Pishbini on
Google Plus Facebook Twitter Rss
Weather

عەزیزم رۆحی شیرینم،دوو چاوم

دەوای زامی دڵ و جەرگی براوم

ئەتۆ شا من گەدا دادم بپرسە

لەزوڵمی چاوی بیمارت کوژراوم

ئەگەر نەیدەیتە دەست خۆم قاتیلی خۆم

لەرۆژی ئاخیرەتدا بێ پێناوم

لەباتی خوێنی خۆم رازیم بە ماچێ

دەسا بیدە، تا زیندووم و ماوم

مەکەن مەنعم لە شین ئەی رەفیقان

کەمن مەحزون و غەمین و دڵ شکاوم

لە ژینی خۆم ئومێدم قەتعە نالی

کە سوتاوە هەمو جەرگ و هەناوم

 

نالی 

 



Writing at: 10 / 6 / 1391برچسب:عەزیزم رۆحی شیرینم,دوو چاوم,شێعر کوردی,نالی,وینه,Time: By: محمد پیش بینی| |


نەمردم من ئەگەر ئەمجارە بێ تۆ


نەچم،شەرتبێ،هەتا ئەم خوارە بێ تۆ


دەروونم خاڵی یە،وەک نەی دەناڵێ


هەوارێکی چ پڕ هاوارە بێ تۆ


بیناییم کوێرە،هەڵنایێ بە ڕوی کەس


موژەم یەک یەک دەڵێی بزمارە بێ تۆ


هەموو ئەعضایی ناڵینم دەناڵێ


سەراپام میثلی مۆسیقارە بێ تۆ


قەسەم بەو شەربەتی دیداری پاکت


شەرابم عەینی ژەهری مارە بێ تۆ


لە کن تۆ خاروخەس گوڵزارە بێ من


لەکن من خەرمەنی گوڵ خارە بێ تۆ


لەکن من با وجوودی ناس و ئەجناس


کەسی تێدانییە ئەم شارە بێ تۆ


هەتا تۆم ئاشنا بوی،ئاشنام بوون


ئەمێستا مووبەمووم ئەغیارە بێ تۆ


هەموو رۆژێ لەتاو هیجرانی ئەمساڵ


تەمەننای مردنی پێرارە بێ تۆ


لە حەسرەت سەرووی قەدت چاوی(نالی)


دوو جۆگە،بەڵکو دوو روبارە بێ تۆ



نالی





Writing at: 1 / 3 / 1391برچسب:نەمردم من ئەگەر ئەمجارە بێ تۆ,شێعر کردی,نالی,Time: By: محمد پیش بینی| |


زوڵــــفـــت بـــەقەدتـــدا کــە پــەرێشـان و بــــڵاوە،
ئـــەمـــڕۆ لەمــنی شیـــفـــتە ئـــاڵـــۆز و بــــەداوە

ئـــەم عومرە عەزیزە کە لە بـــۆت نەقـــــد و دراوە
سـەد حەیف و درێغا کە مـوســوڵمـــانـی نەماوە!

عومـرێکـی درێـــژە بەخەیاڵی سەری سوڵفـــت
سەودا و پەرێشانــــم و، ســـەودایـەکی خــــاوە

ھەرچەندە کە ڕوتـــم، بــەخــوا مائیلی ڕووتـــم
بێ بەرگییە عیللەت کەھەتیو مەیلی ھـەتـــاوە

(مانی) نییەتی قووەتی تەسویری بــرۆی تـــــۆ
ئەم قەوسە بەدەستی موتەنەففیس نەکشاوە

بۆچی نەگریم، سەد کەڕەتم دڵ دەشکێـــنـــی!
مەی بۆ نەڕژێ، شووشە لە سەد لاوە شــــکاوە

بـــێ ئیفادەیە مەنعی من ئێســــتاکە لەگریان
بـــۆ عــــاشقــی بێچـــــــارە زووەم ئـــاوە ڕژاوە!

ھــــەر جۆگە و جێگێکی کەوا سور و سوێر بێ
جێــــــی جۆششی گریانی منە و خوێنە ڕژاوە

ســــۆزی دڵمە باعیثی تــاو و کوڵــــی گریـــان
مەعلومە کـــــە ئاگر سەبەبی جۆششـی ئاوە

(نالی) وەکو زوڵفت کە موتیعی بەری پێتـــــە
تێکی مەشکێنە، بـەجەفا مەیخـــــــــــەرە لاوە


 



Writing at: 8 / 2 / 1391برچسب:شێعر کوردی,نالی,Time: By: محمد پیش بینی| |


چه‌پکێك لە گوڵزاری نالی1

Cpepkeek_1_50  Size: 223 KB

چه‌پکێك لە گوڵزاری نالی2

Cpepkeek_51_100  Size: 225 KB

چه‌پکێك لە گوڵزاری نالی3

Cpepkeek_101_161  Size: 272 KB

 

ده‌ستەو دامانی نالی1

Nali_1_39  Size: 205KB

ده‌ستەو دامانی نالی2

Nali_40_103 Size: 282KB





گەر دەپرسی من لە بەر چی کەم دەخۆم

من بە برسی قەد مەزانە،خەم دەخۆم

ئاوی سوێری چاو و باری تاڵی لێو

سوێر و تاڵی دەم دەم و ژەم ژەم دەخۆم

تا سەری زۆلفت لە سر ڕوو حەلقەدا

... من وەکو ماری سەر ئاگر خەم دەخۆم

ئاوی کەوسەر نۆشی سۆفی بێ کە من

ئاوی ئینسان،یەعنی ماچی دەم دەخۆم

شەربەتی خەوف و ڕەجای ئەغیار و یار

ترش و شیرین هەم دەچێژم،هەم دەخۆم

من لە تەوری عالەم و دەوری فەلەک

زەربی لازیب،زەخمی بێ مەرهەم دەخۆم

تاڵی بێ یار و دیار و تار و مار

ئەلقەمی چی؟ئەرقەمی چی؟سەم دەخۆم

نۆعە ئینسانێ هەیە غەم قووتییە

من غەمی خۆم و غەمی عالەم دەخۆم

غەم دەڵێ:((نالی))کە غەم خواریم نەکا

ناعیلاجم من بەنی ئادەم دەخۆم

نالی



Writing at: 25 / 1 / 1391برچسب:گەر دەپرسی من لە بەر چی کەم دەخۆم,شێعر کوردی,نالی,Time: By: محمد پیش بینی| |



یار دڵی خوێنین و چاوی پر له‌ گریانی ده‌وێ
ئاری ئارێ گوڵ له‌ باغان ئاوی بارانی ده‌وێ

هه‌ر که‌سێ ڕوی تۆ ده‌بێنێ خۆی به‌ قوربانت ده‌کا
چونکه‌ ئه‌برۆی تۆ هیلالی عیده‌ قوربانی ده‌وێ

ئاو له‌ چاوانم به‌ خوڕ دێ ئاگری دڵ ناکوژێته‌وه‌
وه‌ك جه‌هه‌ننه‌م ئه‌م ته‌نوره‌ ئاوی طۆفانی ده‌وێ

عه‌شق سوڵطانێکه‌ هه‌ر گا ڕو له‌ وێرانێ بکات
ئاهی سه‌رد و ئه‌شکی گه‌رم و قه‌لبی بوریانی ده‌وێ

دور له‌ تۆ دڵ هێنده‌ بێ ئارام و بی حاڵ که‌وتووه‌
ئه‌ی مه‌سیحای عه‌صر ! له‌و لێوانه‌ ده‌رمانی ده‌وێ

ڕوم ئه‌وا زه‌رد بو وه‌کو پایز له‌ هیجران ((نالیا))
عه‌شق ئیستاکه‌ش له‌ من سه‌یلی به‌هارانی ده‌وێ



Writing at: 16 / 1 / 1391برچسب:شێعر کوردی,نالی,Time: By: محمد پیش بینی| |


ته‌شریفی نه‌وبه‌هاره‌ که‌ عاله‌م ده‌کا نوێ
دڵ چونکه‌ میثلی غونچه‌یه‌ بۆیێ ده‌ پشکوێ

له‌م وه‌عده‌ خوشه‌ دا گوڵ و گوڵ چیهره‌ تێکه‌ڵن
یه‌ك ڕه‌نگ و موتته‌حید ، به‌ دڵ ، ئه‌مما به‌ ته‌ن

عه‌ر عه‌ر عه‌دیلی قه‌ددییه‌ یه‌عنی به‌رابه‌رن
سونبول شه‌بیهی زوڵفییه‌ فه‌رقی نییه‌ موێ

له‌م خۆشییه‌ که‌ هێزمی مه‌طبه‌خ سه‌وز بووه‌
ماوم عه‌جه‌ب له‌ دیده‌یی صۆفی که‌ ناڕوێ

تیپی شکۆفه‌ خه‌یمه‌یی داوه‌ له‌ هه‌ر طه‌ره‌ف
یا شاهی نه‌وبه‌هاره‌ هه‌ڵی داوه‌ هۆڕدوێ

دنیا که‌ گوڵ گوڵی بووه‌ قوربان ئه‌ تۆش وه‌ره‌
طالیب به‌ گوڵ به‌ قه‌یدی چیه‌ گوڵ گوڵی بوێ

بولبول که‌ گه‌رمه‌ نه‌غمه‌یی ئاگر ده‌کاته‌وه‌
غونچه‌ حه‌زینه‌ جه‌رگ و دڵی بۆ ده‌کا توێ

((نالی))! زوبانه‌که‌ی ته‌ڕ و پاراوی سه‌وسه‌نت
حه‌یرانی چاوی نیرگسه‌ وه‌ك لاڵه‌ نا دوێ

 



Writing at: 24 / 12 / 1390برچسب:شێعر کوردی,نالی,Time: By: محمد پیش بینی| |


نه‌فه‌س بگره‌ له‌ هاتو چۆیی خۆڕڕایی هه‌تا ماوی
که‌ ئه‌م بایه‌ هه‌تا ئێستاکه‌ هه‌ر عومری به‌ با داوی
حه‌یاتت نه‌قدی ته‌حصیلی به‌قاوو ڕیبحی ڕیضوانه‌
ئه‌تۆ ده‌یکه‌ی به‌ مایه‌ی ده‌خڵ و خه‌رج و که‌سبی به‌دناوی
عه‌جه‌ب ماوم له‌ جه‌رگت ئه‌ی دڵه‌ی غافڵ که‌ موددێکه‌
له‌سه‌ر ئه‌م ئاگره‌م داناوی هێشتا هه‌ر نه‌برژاوی
مه‌ثه‌ل دینا ژن و چه‌رخیش خه‌ڕه‌ك ده‌م ده‌م به‌ دۆخی غه‌م
ڕه‌گی تاری وجودت با ده‌دا هێشتا کو هه‌ خاوی
زه‌مانه‌ چه‌رخ و چه‌رخی ئاسمانیشی فه‌له‌ك فیکه‌
سه‌ری ڕشته‌ی و جودی چه‌نده‌ باداوی یو‌ هه‌ر ماوی
مه‌گه‌ر مه‌یخانه‌یه‌ دنیا که‌وا کاسی له‌به‌ر که‌ئسی
به‌ نه‌غمه‌ی عودی سوتاوی به‌ نه‌شئه‌ی طاسی تاساوی
ئه‌مێسته‌ش گه‌رچی عه‌یش و عوشره‌تت هه‌ر تاڵ و تاڵاوه‌
به‌مه‌رگی تۆ له‌ پاشانیش ده‌خۆی تاڵاوی تاڵاوی
هه‌وای سه‌یری به‌ڕ و به‌حر ئاگری به‌رداوه‌ته‌ عومرت
که‌ تۆزی مونعه‌قید خاکی دڵۆپێ مونجه‌مید ئاوی
که‌ خاکی خاکی دامه‌ن به‌ وه‌گه‌ر نه‌ تۆزی به‌ر بادی
که‌ ئاوی ئاوی گه‌وهه‌ر به‌ وه‌گه‌ر نه‌ بڵقی سه‌ر ئاوی
*****
که‌ خاکی خاکی دامه‌ن به‌ وه‌گه‌ر نه‌ تۆزی به‌ر بادی
که‌ ئاوی ئاوی گه‌وهه‌ر به‌ وه‌گه‌ر نه‌ بڵقی سه‌ر ئاوی
هه‌تا شه‌ققه‌ی فه‌له‌ك نه‌بوه‌ به‌ کافوری کفن هه‌سته‌
که‌ ئه‌مشه‌و فڕصه‌ته‌ هێشتا فه‌له‌ك ماوی ئه‌تۆش ماوی
نه‌واڵه‌ی تۆبه‌ ده‌ر بێنه‌ هه‌ت اته‌ن نه‌بوه‌ته‌ سفر
پیاڵه‌ی شیشه‌ بشکێنه‌ هه‌تا وه‌ك کوپه‌ نه‌شکاوی
به‌ میعراجی سولوکی سالیکاندا تا نه‌چی ڕۆژێ
له‌ ناو جه‌هلی مورره‌ککه‌بدا ده‌مێنی هه‌ر وه‌کو ماوی
گه‌دا ئینسان و دنیا غوربه‌ته‌ (من حیث لا تشعر)
به‌ هیممه‌ت طالیبی چشتێکی نازانی بڵێی ناوی
شتێکه‌ بی شه‌بیهـ و جنس و فه‌صڵ و که‌شف و ته‌قریره‌
موبه‌ڕڕایه‌ له‌ ته‌قریر و حه‌دیثی حادیث و ڕاوی
نه‌زانینت له‌ به‌ر عیجزه‌ نه‌وه‌ك جه‌هله‌ که‌ ئه‌م چشته‌
قه‌دیمه‌ نایه‌ته‌ ته‌قریری قه‌ولی حاکی یو ڕاوی
له‌ قورئاندا به‌ ( ما اخفی لهم) مه‌کتوم و مه‌ختومه‌
به‌یان نابێ به‌ ته‌فسیری دو‌صه‌د (که‌ششاف)و (به‌یضاوی)
موبه‌ییه‌ن بو له‌ قورئاندا به‌ نوری (قرة الاعین)
نه‌وا ضیح بو به‌ (که‌ششاف) و نه‌ڕۆشن بو به‌ (به‌یضاوی)
که‌ جێگه‌ت بۆ عیباده‌ت بێ چ فه‌وقانی چ ته‌حتانی
که‌ حوببت بۆ سیاده‌ت بێ چ (به‌رزنجی) چ (باراوی)
مه‌که‌ ده‌عوایی پاکی نه‌سه‌ب بۆ جیفه‌یی دونیا
که‌ سه‌یید بی چ ( به‌رزنجی) چ (پیرایی) چ (باراوی)
وه‌ره‌ ئه‌م نیکته‌یه‌ من پێت بڵێم ((نالی)) ئه‌گه‌ر فه‌رضه‌ن
هه‌مو دنیات ببێ هێشتاکو هه‌ر حه‌یران و داماوی
وه‌ره‌ ئه‌م نیکته‌یه‌ من پێت بڵێم ((نـــــــــالــــــــــی)) ئه‌گه‌ر فه‌رضه‌ن
هه‌مو دنیات ببێ هێشتاکو هه‌ر حه‌یران و داماوی



Writing at: 16 / 12 / 1390برچسب:شێعر کوردی,نالی,Time: By: محمد پیش بینی| |


موساوی وه‌ك یه‌ك و لولن له‌ هه‌ردوو لاوه‌ زوڵفه‌ینی
نمونه‌ی عه‌کسی حه‌رفی (میم) و (نون) و (واو) ه‌ زه‌لفه‌ینی

به‌ داوه‌ گرژو خاوه‌ یه‌عنی ئاڵۆزاوه‌ زه‌لفه‌ینی
دوو تاوه‌ دوو سیان و شێوه‌که‌ی شێواوه‌ زه‌لفه‌ینی

په‌رێشان و شکسته‌ و سه‌رنیگون داماوه‌ زه‌لفه‌ینی
تومه‌ز بادی صه‌بای چین و خه‌طای لێ داوه‌ زه‌لفه‌ینی

له‌ جێی پاوانه‌ و گه‌ردن لغی داناوه‌ زوڵفه‌ینی
که‌ وه‌ك ئه‌ژده‌ر له‌ پێ وو گه‌ردنی ئاڵاوه‌ زه‌لفه‌ینی

دوو جادو ماری مه‌غزی ئاده‌می خواری قه‌رار داوه‌
له‌ سه‌ر شانی وه‌کو ضه‌ححاك و ناوی ناوه‌ زه‌لفه‌ینی

به‌ طوڕڕه‌ وه‌ك په‌ر طاوس به‌ گه‌ردن ئاههوه‌ یه‌عنی
له‌سه‌ر ئاهویی گه‌ردن هه‌ر دو حه‌لقه‌ی داوه‌ زه‌لفه‌ینی

به‌ ظاهیر ظوڵمه‌ت و دوده‌ به‌ باطین نور و نارێکی
له‌ عود و عه‌نبه‌ر و میسکی خه‌طای به‌رداوه‌ زه‌لفه‌ینی

شکه‌نجی تاری پڕ میشکی ته‌تار و تاره‌ ئه‌مما ئه‌و
دووتا و هه‌ر تایه‌ بارێکی له‌عه‌نبه‌ر ناوه‌ زه‌لفه‌ینی

وه‌کو دودی سیاهه‌ ئاهی ((نالی)) و ئه‌م ڕه‌قییبانه‌
له‌سه‌ر تا پێ له‌ به‌رگی مه‌رگ و ماته‌م ناوه‌ زه‌لفه‌ینی


 



Writing at: 15 / 12 / 1390برچسب:شێعر کوردی,نالی,,Time: By: محمد پیش بینی| |


عاشقی بێ‌دڵ ده‌ناڵێ، مه‌یلی گریانی هه‌یه‌
بێ‌شکه‌ هه‌وره‌ تریشقه‌ تاوی بارانی هه‌یه‌

چاوی من ده‌م‌ده‌م ده‌رێژێ ئاوی ساف و خوێنی گه‌ش
دا بڵێن ده‌ریای عومانه‌ دوڕ و مه‌رجانی هه‌یه‌

په‌رچه‌می ڕوو داده‌پۆشێ، پێچی زوڵفی پێچه‌یه‌
دا به‌ ڕۆژیش پێی بڵێن شه‌معی شه‌بوستانی هه‌یه‌

ئاسمانی حوسنی مه‌حبووبه‌م له‌ ئه‌برۆ و زوڵف و ڕوو
دوو هیلال و دوو شه‌و و دوو ماهی تابانی هه‌یه‌

هه‌ر له‌بت، یا سینه‌شت هه‌ر دوو به‌ده‌رخه‌، دابڵێن:
له‌علی ڕوومانی هه‌یه‌، یا له‌عل و ڕوممانی هه‌یه‌

وه‌حشیه‌ لێمان له‌به‌ر ته‌عنه‌ی ڕه‌قیبی سه‌گ سیفه‌ت
ڕاسته‌ هه‌ر زی‌ڕۆحێ بۆ وه‌سواسه‌ شه‌یتانی هه‌یه‌

دڵ موشه‌ببه‌ک بوو له‌ به‌ر ئێشانی نیشانی موژه‌ت،
حه‌یفه‌ قوربان! ئاخر ئه‌م نیشانه‌یه‌ شانی هه‌یه‌

له‌حزه‌یێک و له‌محه‌یێک چاوم به‌ چاوی ناکه‌وێ
کێ ده‌ڵێ وه‌حشی غه‌زاله‌ مه‌یلی ئینسانی هه‌یه‌

تۆ ئه‌گه‌ر هه‌ستی، له‌ جێ ڕاوه‌ستی دێو و کافریش
دێن ده‌ڵێن: به‌خودا قیامه‌ت ڕاسته‌ هه‌ستانی هه‌یه‌

فارس و کورد و عه‌ره‌ب هه‌ر سێم به‌ ده‌فته‌ر گرتووه‌
«نالی» ئه‌مڕۆ حاکمی سێ موڵکه‌ دیوانی هه‌یه‌!
عاشقی بێ‌دڵ ده‌ناڵێ، مه‌یلی گریانی هه‌یه‌
بێ‌شکه‌ هه‌وره‌ تریشقه‌ تاوی بارانی هه‌یه‌

چاوی من ده‌م‌ده‌م ده‌رێژێ ئاوی ساف و خوێنی گه‌ش
دا بڵێن ده‌ریای عومانه‌ دوڕ و مه‌رجانی هه‌یه‌

په‌رچه‌می ڕوو داده‌پۆشێ، پێچی زوڵفی پێچه‌یه‌
دا به‌ ڕۆژیش پێی بڵێن شه‌معی شه‌بوستانی هه‌یه‌

ئاسمانی حوسنی مه‌حبووبه‌م له‌ ئه‌برۆ و زوڵف و ڕوو
دوو هیلال و دوو شه‌و و دوو ماهی تابانی هه‌یه‌

هه‌ر له‌بت، یا سینه‌شت هه‌ر دوو به‌ده‌رخه‌، دابڵێن:
له‌علی ڕوومانی هه‌یه‌، یا له‌عل و ڕوممانی هه‌یه‌

وه‌حشیه‌ لێمان له‌به‌ر ته‌عنه‌ی ڕه‌قیبی سه‌گ سیفه‌ت
ڕاسته‌ هه‌ر زی‌ڕۆحێ بۆ وه‌سواسه‌ شه‌یتانی هه‌یه‌

دڵ موشه‌ببه‌ک بوو له‌ به‌ر ئێشانی نیشانی موژه‌ت،
حه‌یفه‌ قوربان! ئاخر ئه‌م نیشانه‌یه‌ شانی هه‌یه‌

له‌حزه‌یێک و له‌محه‌یێک چاوم به‌ چاوی ناکه‌وێ
کێ ده‌ڵێ وه‌حشی غه‌زاله‌ مه‌یلی ئینسانی هه‌یه‌

تۆ ئه‌گه‌ر هه‌ستی، له‌ جێ ڕاوه‌ستی دێو و کافریش
دێن ده‌ڵێن: به‌خودا قیامه‌ت ڕاسته‌ هه‌ستانی هه‌یه‌

فارس و کورد و عه‌ره‌ب هه‌ر سێم به‌ ده‌فته‌ر گرتووه‌
«نالی» ئه‌مڕۆ حاکمی سێ موڵکه‌ دیوانی هه‌یه‌!



Writing at: 15 / 12 / 1390برچسب:شێعر کوردی,نالی,Time: By: محمد پیش بینی| |


بیدی مه‌جنونه‌ وجودم له‌ هه‌مو به‌ر به‌رییه‌
نه‌ که‌سێ مونته‌فیعی یه‌ك به‌ری یا سێبه‌رییه‌
چیت له‌ کاکۆڵی سه‌ر و مۆیی میانی داوه‌؟
هه‌موو هه‌ر هه‌مم و په‌رێشانی یو ده‌ردی سه‌رییه‌
به‌ڕیا باری ته‌کالیفی ڕوسومی بۆ خه‌ڵق
چ ده‌کێشێ ؟ ئه‌مه‌ حومقێکه‌ عه‌لاوه‌ی که‌رییه‌
موطمه‌ئین خاطر وئه‌یمه‌ن مه‌به‌ هه‌رگیز له‌ شه‌ڕی
نه‌فسی ئه‌مماره‌ ، که‌ ئه‌م ماره‌ له‌گه‌ڵ تۆ شه‌ڕییه‌
لۆمه‌یی ((نالی)) دێوانه‌ مه‌که‌ن ئه‌ی عوقلا!
ئه‌مه‌ موددێکه‌ زه‌ده‌ی له‌ طمه‌یی ده‌ستی په‌رییه‌



Writing at: 9 / 12 / 1390برچسب:شێعر کوردی,نالی,Time: By: محمد پیش بینی| |


ده روونم پڕ‌كه باب و ده رده بێ‌تۆ
دڵم گه رمه و هه ناسه م سه رده بێ تۆ
خه ریكی شه ش ده ری هات و نه هاتم
خه لاسیم قه ت نییه له م نه رده بێ تۆ
لیباسم ماته مه، شینه،‌له شیندام
سوروشكم سووره، ڕه نگم زه رده بێ تۆ
عه زیزم دڵ ره قه و ، خۆم فه رد و ته نهام
ده ترسم بمكوژێ ئه م ده رده بێ تۆ
به بێ‌دیداری تۆ خۆ لاڵه " نالی"
عه جه ب هه ستاوه ئه م چه ن فه رده بێ تۆ!
نالی



Writing at: 24 / 11 / 1390برچسب:نالی,شێعر کوردی,,Time: By: محمد پیش بینی| |


ماهی من

تا له‌ من ئه‌و زوڵفه‌ ڕێی بۆسه‌ و که‌ناری گرتووه‌
ناو ده‌مم بێ شوبهه‌ تامی زه‌هری ماری گرتووه‌

خۆش له‌سه‌ر سینه‌ی سه‌ری هه‌ڵداوه‌ دوو گۆی سه‌ر به‌ مۆر
مات و حه‌یرانم که‌ عه‌رعه‌ر که‌ی هه‌ناری گرتووه‌!

ئه‌ژده‌های زوڵفی له‌ ده‌وری گه‌نجی حوسنی حاریسه‌
حه‌ڵقه‌ حه‌ڵقه‌، چین به‌ چین، سه‌ر تا به‌ خواری گرتووه‌

ماهی من ته‌نها مه‌هێکه‌ صه‌د نوجوومی مه‌حو کرد
یاری من ته‌نها گوڵێکه‌ صه‌د هه‌زاری گرتووه‌

دامه‌نی پاکی مه‌داری دائیره‌ی خامه‌ک نییه‌
خوێنی مه‌قتولانه‌ وا دامێنی یاری گرتووه‌

گه‌رد و بادی هیجری تۆ وا عاله‌می لێ کردمه‌ تۆز
نه‌ک دوو چاوم، به‌ڵکه‌ حه‌تتا دڵ غوباری گرتووه‌

شه‌ربه‌تی عوننابی لێوی شه‌ککه‌ر و بادامی چاو،
سه‌روی قه‌ددت ڕاسته‌ ئه‌نواعی ثیماری گرتووه‌

له‌علی شه‌ککه‌رباری تۆ تێراوه‌، شه‌ککه‌ر باریه‌
لێوی میحنه‌ت‌باری من بێ ئاوه‌، باری گرتووه‌

پڕجه‌فایه‌، بێ وه‌فایه‌، زود جه‌نگه‌، دێر صوڵح
صه‌د درێخ و حه‌یفه‌ طه‌بعی ڕۆزگاری گرتووه‌

یادی (کانی دمدم) و سه‌رچاوه‌که‌ی (مێگوڕ) ده‌کا
(به‌کره‌جۆ)ی چاوم که‌ شێوه‌ی (سه‌رچنار)ی گرتووه‌

بێ مه‌حابا ئاو ده‌ڕێژێ گه‌ھ به‌ فه‌ور و گه‌ھ به‌ ده‌ور
چاوی من موددێکه‌ شێوه‌ی ئابشاری گرتووه‌

شه‌معی به‌زمی من که‌وا سوتاوه‌، زه‌رد و ئه‌شک ڕێژ
قه‌ت نییه‌ فه‌ردێک نه‌ڵێ ڕه‌نگی مه‌زاری گرتووه‌

مودده‌عی زه‌جرم ده‌کات و، پێم ده‌ڵێ: صه‌برت ببێ
که‌ر به‌ له‌عنه‌ت بێ که‌ که‌ی عاشق قه‌راری گرتووه‌!

(نالی) وا دائیم که‌ مه‌شغوڵی فوغان و ناڵه‌یه‌
باعیثی هیجرانی یاره‌ دڵ شه‌راری گرتووه‌


نالی



Writing at: 23 / 11 / 1390برچسب:نالی,شێعر کوردی,ماهی من,Time: By: محمد پیش بینی| |


عاشقی بێ‌دڵ ده‌ناڵێ، مه‌یلی گریانی هه‌یه‌

بێ‌شکه‌ هه‌وره‌ تریشقه‌ تاوی بارانی هه‌یه‌

 

چاوی من ده‌م‌ده‌م ده‌رێژێ ئاوی ساف و خوێنی گه‌ش

دا بڵێن ده‌ریای عومانه‌ دوڕ و مه‌رجانی هه‌یه‌

 

په‌رچه‌می ڕوو داده‌پۆشێ، پێچی زوڵفی پێچه‌یه‌

دا به‌ ڕۆژیش پێی بڵێن شه‌معی شه‌بوستانی هه‌یه‌

 

ئاسمانی حوسنی مه‌حبووبه‌م له‌ ئه‌برۆ و زوڵف و ڕوو

دوو هیلال و دوو شه‌و و دوو ماهی تابانی هه‌یه‌

 

هه‌ر له‌بت، یا سینه‌شت هه‌ر دوو به‌ده‌رخه‌، دابڵێن:

له‌علی ڕوومانی هه‌یه‌، یا له‌عل و ڕوممانی هه‌یه‌

 

وه‌حشیه‌ لێمان له‌به‌ر ته‌عنه‌ی ڕه‌قیبی سه‌گ سیفه‌ت

ڕاسته‌ هه‌ر زی‌ڕۆحێ بۆ وه‌سواسه‌ شه‌یتانی هه‌یه‌

 

دڵ موشه‌ببه‌ک بوو له‌ به‌ر ئێشانی نیشانی موژه‌ت،

حه‌یفه‌ قوربان! ئاخر ئه‌م نیشانه‌یه‌ شانی هه‌یه‌

 

له‌حزه‌یێک و له‌محه‌یێک چاوم به‌ چاوی ناکه‌وێ

کێ ده‌ڵێ وه‌حشی غه‌زاله‌ مه‌یلی ئینسانی هه‌یه‌

 

تۆ ئه‌گه‌ر هه‌ستی، له‌ جێ ڕاوه‌ستی دێو و کافریش

دێن ده‌ڵێن: به‌خودا قیامه‌ت ڕاسته‌ هه‌ستانی هه‌یه‌

 

فارس و کورد و عه‌ره‌ب هه‌ر سێم به‌ ده‌فته‌ر گرتووه‌

«نالی» ئه‌مڕۆ حاکمی سێ موڵکه‌ دیوانی هه‌یه‌

 



Writing at: 3 / 11 / 1390برچسب:عاشقی بێ‌دڵ ده‌ناڵێ, مه‌یلی گریانی هه‌یه‌, نالی, شێعر کوردی,Time: By: محمد پیش بینی| |


لــــــــه‌ دڵدا ئاته‌شى عيشقت بلێسه‌ى ميسلى ته‌ندوره‌
شـه‌تى ئه‌شكم نه‌بێ مانيــع، ده‌سوتێم ده‌بمه‌ كۆى نووره‌

به‌ نـارى عيشق و ئاوى دڵ, جه‌سه‌د وه‌ك حه‌زره‌تى موسا
ته‌ريقی: به‌حــــــــرى فيرعه‌ون و, ڕه‌فيقى ئاته‌شى تووره‌

ده‌چـێ بۆ لاى رِه‌قيب خۆشه‌, وه‌لێ ئه‌و داخــه‌ كوشتومى
له‌ كـن ئه‌و چه‌نده‌ مه‌جبوره‌, لــــه ‌لاى من چه‌نده‌ مه‌غروره‌

په‌یامت هــــات و په‌یكت ڕۆى, خـــــــه‌ياڵم ناردوو نه‌یگه‌یێ
رِه‌سوڵم كـــــــــــه‌وته‌ رِێ، گرتی، هێناى وه‌ك ئاگره‌ سوره‌

كه‌ ديتـــم شكلى سه‌د ڕه‌نگــــی, گوتم: بابايى عـــه‌ییاره‌
كه‌ بيستم له‌فزى بێده‌نگی, گـــــــوتم: شه‌یپوری شاپووره‌

گـوتم:راستى سه‌بـــا هه‌ڵسه‌، گوتی: مه‌شره‌ب موخالیفه‌
گــــــوتم: نارێ، گــــــــــــوتى: بایه‌، ئه‌وجێ، گوتی: دووره‌

گـــوتم: قوربانى تۆ من بم، گــوتی: قوربانى تــۆ سه‌گ بێ
گـوتم: شيشه‌ى دڵـــم ناتوێ، گـوتی: بۆ چیمه‌، مه‌كسوره‌

خــه‌راباتى دڵــــــى (( نالــــى )) مه‌ فه‌رموو: خاڵیه‌، نـايـه‌م
بـه‌ مه‌رگی تۆ قه‌سه‌م، چــاوم! به‌ زيكرت به‌يتى مه‌عمووره‌


(1)
واته‌: دووشتم تیا کۆبوونه‌ته‌وه‌ که‌ دژی یه‌کن و پێکه‌وه‌ ناگونجێن، به‌هۆی به‌ربه‌ره‌کانێی یه‌کتری کردنی ئه‌ودوانه‌وه‌ ماوم، ئه‌گه‌ر ته‌نها یه‌کێکیانم تیادا بوایه‌ ئێستا فه‌وتابووم. ئه‌ودووانه‌ یه‌کێکیان ئاگری عه‌شقه‌که‌ته‌ که‌ ته‌نوورێکی له‌ دڵما ناوه‌ته‌وه‌ و ئه‌ویشیان ده‌ردی دووریته‌ که‌ هه‌میشه‌ به‌هۆیه‌وه‌ ئه‌گریم. ئه‌گه‌ر ئه‌مه‌ی دووه‌هه‌میان نه‌بوایه‌ که‌ که‌مێک تینی ئه‌ویان دا ئه‌مرێنێته‌وه‌، ئه‌سووتام وئه‌بوومه‌ کۆی نووره‌...

(2)
واته:‌به‌م ئاگری عه‌شقه‌ و به‌م ئاوی چاوه‌ که‌ له‌قووڵایی دڵمه‌وه‌ هه‌ڵئه‌قوڵێ، لاشه‌م وه‌ک حه‌زره‌تی موسای لێ هاتووه‌، ئه‌بێ به‌سه‌ر جۆگای فرمێسکی خۆیا بپه‌ڕێته‌وه‌ که‌ وه‌ک به‌حره‌که‌ی فیرعه‌ون وایه‌ و، له‌گه‌ڵ ئاگری ده‌روونیا بگه‌رێ که‌وه‌ک ئاگره‌که‌که‌ی کێوی توور وایه‌.
(3)
واته‌:قه‌د ناکا ، ناخۆش نییه‌ یار ئه‌چێ بۆلای به‌دکار و سه‌ری لێ ئه‌دا، ئاره‌زووی خۆیه‌تی. به‌ڵام من داخی ئه‌وه‌ کوشتوومی که‌وا چه‌ند لای ئه‌و ناچار و مه‌جبوور و مل که‌چه‌ و وه‌ک بڵێی ئه‌م موحتاجی ئه‌و بێ،که‌چی ئه‌گه‌ر جارێک بێته‌ لای من، ئه‌وه‌نده ‌له‌خۆی باییه‌ و فیزم به‌سه‌ردا ئه‌کا!
(4)
هه‌واڵت هات که‌ چوویته‌ لای به‌دکار یا به‌دکار هاتووه‌ته‌ لای تۆ و، فروستاده‌که‌ت که‌ به‌دکار خۆی بوو که‌ هه‌واڵه‌که‌ی پێگه‌یاندم، گورج وه‌ک جنۆکه‌ ڕای کرد. منیش خه‌یاڵم نارد به‌دوایا، واته‌ که‌وتمه‌ بیرکردنه‌وه‌ له‌مه‌ چۆن وا تۆ ڕێگای ئه‌و ئه‌ده‌ی بتبینێ، به‌ڵام خه‌یاڵ کول بوو، نه‌گه‌یشت به‌وه‌ له‌ ڕازی ئه‌م ڕوداوه‌ بگا. ناچار بووم هه‌ناسه‌ی گه‌رم و ئاگراوی و به‌ سۆزی خۆم به‌دوادا هه‌ڵکێشا، ئاهی هه‌ناسه‌که‌م ئه‌وه‌نده‌ تووند و تیژ بوو هێنای.
(5)
واته‌: که‌شێوه‌ی سه‌د ره‌نگیم دی، وتم ئه‌مه‌ بابای عه‌یاره (که‌ وه‌ک له‌ ئه‌فسانه‌دا ئه‌یگێرنه‌وه‌ کابرایه‌ک بووه‌ له‌ده‌سته‌ و دائیره‌ی ئه‌سکه‌نده‌ری مه‌کدوونیدا، ئاره‌زووی له ‌کێ بووبێ بچێته‌ شێوه‌یه‌وه‌، چووه‌ته‌ شێوه‌یه‌وه‌)،چۆن ئاره‌زوو بکا وا خۆی ئه‌گۆرێ، بۆیه‌ش توانیویه‌تی جێی خۆی له‌دڵی یاردا بکاته‌وه‌. که‌دیتیشم ده‌م ئه‌جووڵێنێته‌وه‌ و هیچیش ناڵێ، وتم ببێ و نه‌بی ئه‌مه‌ که‌ڕه‌ناکه‌ی شاپووره‌(شه‌یپوور:ئاله‌تێکی مۆسیقایه‌ فووی پیا ئه‌کرێ).
(6)
واته‌: به‌به‌تکارم وت به‌م (به‌یانی)یه‌ (راست) به‌ له‌گه‌ڵم ، وتی: ئاره‌زووم (موخالیف)ی ئه‌وه‌یه له‌گه‌ڵت‌ راست بم‌. وتم: که‌واته‌(ئاگر)ی باسی په‌یوه‌ندی خۆت و یار بنێ به‌جه‌رگمه‌وه‌، وتی: (با)یه ‌و ئاگره‌که‌ به‌هه‌موو لایه‌کا بلاو ئه‌کا. وتم: که‌واته دوور که‌وه‌‌ره‌وه‌ له‌یار بامن بگه‌مه‌ (ئه‌وج)ی به‌خته‌وه‌ری، وتی: ئه‌وه‌ش (دوور)ه‌... یاخوود که‌دیم به‌دکار وه‌ک شه‌یپووری شاپوور وایه‌. وتم: مه‌قامێکی (راست) و ( سه‌با)م بۆ لێده‌، وتی: ئاره‌زووم له‌ مه‌قامی (موخالیف)ه‌. وتم: مه‌قامی (ئاته‌ش)م بۆلێده، وتی‌: ئێستا کاتی مه‌قامی (باد)ه‌ و (باد) و (ئاته‌ش)یش ناکه‌ونه‌یه‌ک. وتم: مه‌قامی (ئه‌ج)م بۆلێده‌. وتی:مه‌قامی( ئه‌وج) مه‌قامێکی دووره‌ و نایگه‌یتێ.
(ئه‌م دێره‌ به‌ دوو واتا لێکدراوه‌ته‌وه‌)
(7)
واته‌: به‌یارم وت: به‌قوربانت بم، که‌چی ئه‌وه‌نده‌ دڵ ره‌ق بوو، دڵی شکاندم و له‌وه‌ڵاما وتی: سه‌گ به‌قوربانت بێ... له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا هه‌ر ده‌ستبه‌رداری نه‌بووم و پێشنیارم کرد که‌ شووشه‌ی دڵمی بده‌مێ، بچێته‌ ناوی و رازی بێ به‌ خۆشه‌ویستی له‌ دڵما جێ گیر ببێ، به‌ڵام قایل نه‌بوو، وتی: تۆ دڵت شکاوه‌ و منیش ناچمه‌ ناو دڵی شکاوه‌وه‌.
(8)
واته‌: چاوه‌که‌م! پێم مه‌فه‌رموو دڵت شکاو و وێرانه‌یه‌ و خاڵیه‌ نایه‌م تیا دانیشم، به‌مه‌رگی تۆ قه‌سه‌م به‌ یادی تۆ ئاوه‌دانه‌ هه‌رگیز یادی تۆی لێ نابڕێ. ئیتر چۆن ئه‌توانی به‌ وێرانه‌ی ناوببه‌ی.

 

 





عاشقی بێ‌دڵ ده‌ناڵێ، مه‌یلی گریانی هه‌یه‌
بێ‌شکه‌ هه‌وره‌ تریشقه‌ تاوی بارانی هه‌یه‌

چاوی من ده‌م‌ده‌م ده‌رێژێ ئاوی ساف و خوێنی گه‌ش
دا بڵێن ده‌ریای عومانه‌ دوڕڕ و مه‌رجانی هه‌یه‌

په‌رچه‌می ڕوو داده‌پۆشێ، پێچی زوڵفی پێچه‌یه‌
دا به‌ ڕۆژیش پێی بڵێن شه‌معی شه‌بوستانی هه‌یه‌

ئاسمانی حوسنی مه‌حبووبه‌م له‌ ئه‌برۆ و زوڵف و ڕوو
دوو هیلال و دوو شه‌و و دوو ماهی تابانی هه‌یه‌

هه‌ر له‌بت، یا سینه‌شت هه‌ر دوو به‌ده‌رخه‌، دابڵێن:
له‌علی ڕوممانی هه‌یه‌، یا له‌عل و ڕوممانی هه‌یه‌

وه‌حشیه‌ لێمان له‌به‌ر ته‌عنه‌ی ڕه‌قیبی سه‌گ سیفه‌ت
ڕاسته‌ هه‌ر زیی‌ڕۆحێ بۆ وه‌سواسه‌ شه‌یتانی هه‌یه‌

دڵ موشه‌ببه‌ک بوو له‌ به‌ر ئێشانی نیشانی موژه‌ت
حه‌یفه‌ قوربان! ئاخر ئه‌م نیشانه‌یه‌ شانی هه‌یه‌

له‌حزه‌یێک و له‌محه‌یێک چاوم به‌ چاوی ناکه‌وێ
کێ ده‌ڵێ وه‌حشی غه‌زاله‌ مه‌یلی ئینسانی هه‌یه‌

تۆ ئه‌گه‌ر هه‌ستی، له‌ جێ ڕاوه‌ستی دێو و کافریش
دێن ده‌ڵێن: به‌ خودا قیامه‌ت ڕاسته‌ هه‌ستانی هه‌یه‌

فارس و کورد و عه‌ره‌ب هه‌ر سێم به‌ ده‌فته‌ر گرتووه‌
«نالی» ئه‌مڕۆ حاکمی سێ موڵکه‌ دیوانی هه‌یه‌!



(ترجمه فارسی)



عاشق بی‌دل می‌نالد میل به گریه دارد
بدون تردید آذرخش خبر از باران می‌دهد

چشم من دم به دم می‌ریزد آب صاف و خون سُرخ
تا که گویند دریای عمان است و دُر و مرجان دارد

زلفش رخسارش را می‌پوشاند، پیچ زلفش چون نقاب است
تا که گویند در روز نیز شمع محفلی دارد

آسمان حُسن محبوبم از ابرو و زلف و رخسار
دو هلال و دو شب و دو ماه تابان دارد

فقط لبت را، و یا سینه‌ات را نیز، نشان ده تا که گویند:
لعل اناری دارد، و یا لعل و انار دارد

از ترس طعنه زدن‌های رقیبان از دستمان وحشی‌ست
درست است که هر ذی‌الروحی برای وسوسه شیطانی دارد

دل مشبک گشت از نشانهای تیر مژگانت
حیف است قربان! آخر این دل شأنی دارد

لحظه‌ای و آنی چشمم بر چشمانش نمی‌افتد
آهوی وحشی از کجا معلوم که علاقه‌ای به دیدن بنی آدم داشته باشد
تو اگر برخیزی دیو و کافر نیز
خواهند گفت: به خدا قیامت راست است و رستاخیزی وجود خواهد داشت

فارس و کورد و عرب را در دفترم گرفته‌ام
«نالی» امروز حاکم سه مملکت است، دیوان دارد!


نالی

 



Writing at: 3 / 11 / 1390برچسب:عاشقی بێ‌دڵ ده‌ناڵێ, مه‌یلی گریانی هه‌یه‌, نالی, شێعر کوردی,Time: By: محمد پیش بینی| |



ئەی سەروبڵند قــــــەد و برۆ تـــــاق و مەمك جووت
چێ دەستی دەگاتە بەی و نــاری نـــە گەیشتووت

دەم هـــەم دەمــــی خونچێکە نەپشکوت و هێشتا
با کەشفی نەکرد بەرگی عەطرپۆشی گوڵی رووت

گریــــانی من و خــــەندەی تــــۆ ئێستا دە شوبهێ
بـــــەو مەوسمی بــــارانە کە وا خونچە دەپشکووت

خل خالی قـــەدم وەك غــەمی زولفەینی سەراپات
بشتانی قـــــەدت بێتوو فیدای بـــــازنی بـــــــازووت

خاڵی نیە (نـــــــــــالی) دڵەکەت ساتێ لە هیجران
تـــاتـــــــاری وجودت نەپەسێنێ مـــــەلەكول مەووت

شاعیری گەورەی کورد
(نـــــــــــــــــالی)

 



Writing at: 3 / 11 / 1390برچسب:نالی,شێعر,کوردی, ئەی سەروبڵند قــــــەد و برۆ تـــــاق و مەمك جووت,Time: By: محمد پیش بینی| |


 

نالی

 

Nalí ‎ نالی  لەگەڵ  ھەر  دو  میری بابانی ھاوکاتی خۆی واتە سلێمان پاشا و ئەحمەد پاشا پەیوەندییەکی باشی ھەبووە. ئەم پەیوەندییەش لە شیعرەکانیدا ڕەنگی داوەتەوە، ئەمانە هەندێ بەڵگەن لەسەر ئەو پەیوەندییە:

ئەو  غەزەلەی  که  ‌سەرەتاکەی  ئەم بەیتەیە:

بولبولی  طەبعم  ئەوا  دسان  ثەناخوانی دەکات

که  تێیدا  دەڵێت:

هودهودی  دڵ  حەبسی  بەلقیسی سەبای دیوه یەقین

خۆی  که  دامێن‌گیری  شاهی ئاصەفی ثانی دەکات

شاهی  ئاصەفی  یەکەم  حەزرەتی سولەیمان پێغەمبەر بووه که شالیارەکەی ناوی ئاصەفی کوڕی بەرخیا بووه و مەبەستی له شای دووەمی ئاصەفیش، سولەیمان پاشای بابانه.

ئەو  غەزەلەی،  ئەوەی  یەکەم  بەیتی ئەمەیه:

ئەم  تاقمه  موماتزه  کەوا  خاصەیی شاهن

ئاشوبی  دڵی  مەملەکەت  و  قەلبی سوپاهن

ئەوانەش  هەمووی  بریتییه  له  پیاهەڵدان و باسکردنی تاقمه سوپایەک. دەبێت ئەو سوپایه سوپای کێ بووبێت، ئەگەر هیی سلێمان پاشای بابان یان ئەحمەد پاشای کوڕی نەبووبێت؛ بەتایبەتی، که پەڕتووەکەکانی مێژوو دەڵێن، ئەم ئەحمەد پاشایە سوپایەکی ڕێکوپێکی و تازه بابەتی پێکهێناوه. وەکو مامۆستا مەلا عەبدولکەریمی مودەریس دەڵێت: "نازانم 'نالی' له کاتی دەستەڵاتی ئەحمەد پاشادا له سولەیمانی ماوەتەوه و ئەو سوپایەی به چاوی خۆی بینیوه و باسەکەیان بۆ گێڕاوەتەوه و دووربە‌دوور پێناسەی کردووه، یاخود مەبەستی سوپای سلێمان پاشای باوکیەتی، ئەوەی لە ١٢٣٤ی کۆچییەوه تا ١٢٥٤ حوکمرانیی سولەیمانی کردوە؟!"

قەسیدە  درێژەکەی،  ئەوەی  بۆ  سالمی هاوڕێی گیانی به گیانی خۆی ناردووه و ئەوەش تێکڕا پرسیاره له وەزعی سولەیمانی پاش نەمانی دەوری بابانەکان.

غەزەلەکەی،  ئەوەی  بەبۆنەی  سەفەری حەجی (نووری ڕوودباری)یەوه وتوویەتی که وەک له تێکڕای بەیتەکانەوه دەرئەکەوێ خاوەنی ڕێبازی نەقشبەندی و یەکێک بووه له موریدە ناودارەکانی مەولانا خالید (١١٩٧ی.ک-١٧٨٣ی.ز، ١٢٤٢ی.ک-١٨٢٦ی.ز).

سەبارەت  بەتەمەنی  نالی  چەندین بۆچوونی جیاواز: خوالێخۆ‌شبوو "موحەممەد ئەمین زەکی بەگ" دەڵێت: نالی له ساڵانی ١٢٧٣-١٢١٥ دا کۆچیکردووه و ١٨٠٠-١٨٥٦ زایینیدا ژیاوه. دکتۆر "مەعروف خەزنەدار"یش هەر هەمان مێژوو دیاری دەکات، هەروەها دکتۆر "کەمال فوئاد"یش هەمان بۆچوونی هەیه. مامۆستا "عەلائەددین سەجادی"یش دە‌ڵێت: "له ١٧٩٧ی زایینیدا هاتوەته دنیاوه و له ١٨٥٥ دا مردووه."

هەموو  ئەم  مامۆستایانە،  بێجگه  له مامۆستا سەج ادی  نەبێ،  مێژووی لە‌دایکبوون و مردنی "نالی"یان وەک یەک دانا و بەو پێیه نالی ٥٦ ساڵ ژیاوە. تەنها بەپێی بۆچوونەکەی مامۆستای سەججادی تەمەنی بووه ٥٨ ساڵ.

ئەم  جیاوازیەش  وەکو  سەرنجی  بۆ  دراوه قسەی مامۆستا سەجادی لەلایەک و دکتۆر خەزنەدار و دکتۆر کەمال فوئاد له لایەکی‌ ترەوه دەربارەی تەمەنی و ساڵی لەدایکبوونی نالی ئەو بەراوردکردنەی کوردی و مەریوانی و بەدوای ئەوانیشدا مامۆستا عەلی موقبیله، ئەوەی لە پێشەکی دیوانەکەیاندا ساڵی ١٢١٥ی کۆچییان لەگەڵ ساڵی ١٧٩٧ی زایینیدا بەراوردکردووه. جا ئەگەر وە‌ها بێت، ئەوا وەک کوردی و مەریوانی و موقبیل و سەجادی ئەفەرموون نالی ٥٨ ساڵ ژیاوه. بەڵام له ڕۆزنامەکانی ڕۆژهەڵاتناسی ئەرمەنیی ی"وسف ئەبگارەڤێچ ئۆربێلی"‌دا ساڵی ١٢١٥ی کۆچی لەگەڵ ساڵی ١٨٠٠-١٨٠١ی زایینی بەرامبەر کراوه. بەپێی ئەمه وەک دکتۆر مارف خەزنەدار و دکتۆر کەمال فوئاد لەسەری ڕۆیشتون، ساڵی له دایکبوونی نالی دەکاته ١٨٠٠ی زایینی و تەمەنیشی دەبێته ٥٦ ساڵ.

لەوانەی  باسکران  هیچیان  ناتوانرێت  وەک سەرچاوە‌یەکی ڕاستەقینه و باوەڕپێکراو ساڵی لەدایکبوون و کۆچی نالی دیاری بکەن. بەڵام هەندێ شت هەیه دەبنه هۆکاری ڕوونکردنەوەی سەردەمی "نالی" و نزیکبوونەوە له زانینی ساڵی له دایکبوون و مردنی.

 

 



Writing at: 3 / 11 / 1390برچسب:نالی,شێعر,کوردی,Time: By: محمد پیش بینی| |


شەوی یەلدا

بەیەکەم شەوی زستان دەگوترێ" یەلدا".یەلدا ، درێژترین شەوی ساڵ، شەوی یەکەمی بەفرانبار یان" دەی" مانگە.لەم شەوەدا 14 کاتژمێر تاریکی، نیوەی گۆی زەوی دەگرێتەوەو کورتترین رۆژی ساڵ بەدی دێنێ. ئیتر لەمەوبەدوا شەوان بەرەو کورت بوونەوە دەچن و تا یەکەم شەوی وەرزی هاوین، رۆژان درێژ دەبنەوە.

"یەلدا" وشەیەکی سریانیە بە مانای میلادی عەرەبی و لەبەر ئەوەی کە شەوی یەلدایان لەگەڵ لەدایک بوونی مەسیح پێک گرتووە ، ئام ناوەیان بۆداناوە.

کوردیش وەک ئێرانیانی دیکە بەم باوەڕە کە دێوەزمەی تاریکی و رەشیی دوایین شەوی خۆی تێپەڕ دەکا و لەمەو پاش بەرەبەرە لە هێز و وزەی کەم دەبێتەوە ، یەکەم شەوی چلە ی زستان دەکەن بە جەژن و لەسەر ئەم باوەڕن کە شەوی یەلدا بێ بارینی بەفر و باران رۆنەقی نیە.هەروەها باوەڕیان بەوەش هەیە کە خواردنی میوەی سارد و شیرین لەم شەوەدا وادەکات تا لە هاوین دا کەمتر هەست بە گەرما بکەن.

ئێرانیانی کۆن شەوی چلەیان بە نگریس دەزانی و دەیانگوت : لەشەوی یەلدادا کە درێژترین شەوی ساڵە، هێرشی ئەهریمەنی تاریکایی و ڕەشایی بەسەر فریشتەی رووناکی دا ئەنجام دەبێ.ئەوان بۆ پوچەڵ کردنەوەی هێرشی ئەهریمەن و یارمەتی دانی فریشتەی رووناکی ، لەدەوری یەکتر کۆدەبوونەوە و ئاگریان دەکردەوە و تا دوو بەتڵی شەو میوە و چەرەیان دەخوارد و سەما و شادیان دەکرد.ئەوان دەیانگوت بەم کارانە لە دەسەڵات و هێزی دەوەزمەی تاریکی کەم دەبێتەوە و توانایی فریشتەی رووناکی زیاتر دەبێ.

قەدیمیەکان ،بارینی بەفر و باران لە شەوی یەلدایان بە نیشانەی ساڵێکی پڕ خێرو بێر دەزانی.خەڵک بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئەهریمەن شادمانیان دەکرد و بۆنەهێشتنی نگریسی و هێنانەوەی خۆر ، لەدەوری ئاگر کۆدەبوونەوە و فاڵی حافزیان دەگرتەوە.

......................

شەوی یەلدا

شەوی یەلدایە،یا دەیجوورە ئەم شەو

كەدیدەم دورلە تۆ بێ نورە ئەمشەو؟

دڵم وەك حاكمی مەعزولە، قوربان!

خەڵاتی وەسڵی تۆی مەنزوورەئەمشەو

دڵیش مایل بەدیدەی تۆیە،بۆیە

لەمن وەحشی رەمیدەودوورەئەمشەو

كەتۆی شای كەج كولاهی دیدەمەستان،

چ باكم قەیسەروفەغفوورەئەمشەو؟

لەخەوهەڵساوە،یائاڵۆزەچاوت؟

هەمیشەوایە،یامەخمورە،ئەمشەو

سروشكم نەخشی چاوی تۆ دەكێشێ

جێ كەم سەردارەكەی(مەنسوورە)ئەمشەو

موسوڵمانان دەپرسن حاڵی (نالی)

لەكونجی بێ كەسی مەهجورە ئەمشەو

نالی



Writing at: 3 / 11 / 1390برچسب:نالی,شێعر,کوردی,Time: By: محمد پیش بینی| |


صفحه قبل 1 صفحه بعد

About
زمانی کوردی خۆشترین زمانی سه‌ر زه‌وی.. چۆن بنووسرێ وا ده‌خوێندرێته‌وه‌... شانازی ده‌که‌م که‌ زمانی خۆمم هه‌یه‌...
ئاوێنـــــه :POWERED BY
last post
RSS
فرهنگ کردی به فارسی ھەنبانە بۆرینە Hanbana borina
نه‌شئه‌ی پیری
ئـــــــــــــــاوێـــــــــــنـه‌
عـــه‌رز كـــه‌ر وه‌ لـــه‌یـــلا وه‌ صـــه‌د خـــامـــه‌وه‌
چاوی تۆ قیبلەی عەشق و دڵداری
دابه‌زاندنی ئه‌لقه‌ی ۱ تا 93 چێشتی مجێور
وه‌سیه‌تنامه‌که‌ی شێرکۆ بێکەس
شێرکۆ بێکەس
«کوردستانی از زیباترین کلمات»
جــــــاده‌ چۆڵ و سێبه‌ر بوو
روژین پیش بینی
چاوه‌که‌م ئه‌مڕۆ له‌گوڵشه‌ن، گوڵ به‌ عیشوه‌ خۆی نواند
کولکه زێرینه
کولکه زێرینه
نه‌ورۆز
نەورۆز لە شیعری شاعرانی کورد
هـــــه‌ی شه‌می شــه‌وان
دڵى وام ناوێ
عادەتى ئەم چەرخە وایە، ئەهلى دڵ غەمگین ئەکا
بوکه باغانه
لەسەر ڕووت کازیبەی زولفت وەلابە
و صلى الله على ئەو بەحری نووری عیلم و عیرفانە
Abdulla Pashew
خـــەت و خـــاڵا و زولف و برژۆڵ لــــــەنزیک چـــــــاوی مەستە
لـێ یــان پـرســیــم بـیــری ئــەکــەیـت وەڵامــم نــەدایــەوەو ڕۆشــتـم دواتــر لــە بــەر خــۆمــە
چـاو مــه‌ســتـه‌ ده‌ هــه‌سـتــه‌ بــێــره‌ لام خــونـچـه‌ گـوڵـــم
سازی ئاواره‌
خانمه‌ موزیكژه‌نی كورد تارا جاف
مردن گوليكه هه رده م بونداره بو بون كردني گشت كه س به شداره
شێرکۆ بێکه‌س
خۆزگه‌ باران ده‌يزانی، باڵنده‌ كراسی زياده‌ی بۆ گۆڕين نييە.
هۆنراوەیک لە حەزرەتی وەفایی
وەفایی
شعر پاییز
این کهنه رباط را که عالم نام است
شه‌وگاری ته‌نیایی
کاتێک بینیم گەڵاکان زەردەبن و هەڵدەوەرن ...
چاوه‌که‌م زانیوته‌ بۆچی خه‌و له‌ چاوم ناکه‌وێ
هەمیشە وەک نێرگز خۆت دەربخە
جه‌ژنی سالیادی له دایک بونی رۆژین
دوو چاوم خوێن ئه‌بارێنێ له‌ عه‌شقی ڕوومه‌تی ئاڵت
خونچە دڵ بونم لەحەسرت لێــــــــوی تــۆیە، غونچە دەم..!
ئەلائەی نازەنینی شۆخی شۆخان
زۆر لـه مێـژه لـێڵ بوه چاوی دڵم له م شاره دا
گه‌یشتوم بە هەستی گه‌ڵایه‌ک کە ئه‌زانێ با لە هەر لایه‌که‌وە بێت کۆتاییەکەی هەر که‌وتنه
هەڵبەستی دەروون
Daily Links
Blog Links
Blog Archive
Blog Authors
Other Tools

Copyright © 2012 All Rights Reserved by awenakurd.loxblog.com - Des By : M.Pishbini**ئاوێنـــــه**